Τι κρύβεται πίσω από μια κακή συμπεριφορά

Είναι Σάββατο και το παιδί δεν έχει ανοίξει βιβλίο. Την Κυριακή το πρωί αρχίζεις να του υπενθυμίζεις τα μαθήματά του χωρίς αποτέλεσμα φυσικά. Το λες, το ξαναλές, τίποτα. Καμία αντίδραση. Κι ο τόνος της φωνής αρχίζει και αλλάζει μέχρι που αργά το απόγευμα γίνεται τσιρίδα κι επιτέλους το παιδί τρέχει στο δωμάτιό του να διαβάσει. Κι εσύ προφανώς και δεν ήθελες να φωνάξεις μιας και ξεκίνησες την προσέγγιση ήρεμα απ’ το πρωί, μα σε ανάγκασε, αφού δεν έλεγε να σε ακούσει.

Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό. Έχει γίνει δεκάδες άλλες για πολλά και διάφορα ζητήματα. Ξεκινάς πάντοτε με κάθε δυνατή γλυκύτητα και την καλύτερη των προθέσεων για να πείσεις το παιδί να διαβάσει, να πάει για ύπνο, να κάνει μπάνιο. Εκείνο προτιμά να παίξει, να μιλήσει με τους φίλους του, να ακούσει μουσική. Κι αυτή η διαφορετική προτίμηση και προτεραιότητα της στιγμής μεταφράζεται από σένα ως ανυπακοή και οι φωνές δεν αργούν. Ίσως ακολουθήσει κι ένας τσακωμός, έτσι, για να δέσει το γλυκό.

Κι έρχεται η στιγμή που οι ρόλοι αντιστρέφονται. Το παιδί σε παρακαλά να του αγοράσεις κάτι, να το πας στο σπίτι του φίλου του, να ακυρώσει το μάθημα αγγλικών. Κι εσύ αρνείσαι. Κι εκείνο συνεχίζει να το ζητά. Μέχρι που θυμάται πώς συμπεριφέρεσαι εσύ όταν κάτι που του ζητάς δε γίνεται. Σε κλάσματα δευτερολέπτου έχει υποστεί μετάλλαξη. Φωνάζει, τσιρίζει, ίσως και να κλαίει.

Αυτό είναι μόνο ένα δείγμα απ’ όλες τις φορές που μια κακή του συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα μιας συμπεριφοράς που -άθελά τους- του υπέδειξαν οι γονείς.

Έχει συνδέσει τις φωνές με την εκπλήρωση μιας επιθυμίας. Είναι το ερέθισμα εκείνο που οδηγεί στην υπακοή. Το παιδί με τη φωνή αναστατώνεται, φοβάται, νιώθει άσχημα που έφερε τον γονιό εκτός εαυτού. Έτσι, ακολουθεί τις οδηγίες του. Κι ασυναίσθητα πράττει παρόμοια, καθώς μέσα του πλέον η φωνή κατέχει τη θέση του ερεθίσματος αυτού που αποτελεί το μέσο για την επίτευξη του στόχου.

Ο τρόπος που μαθαίνει να ζει κάποιος είναι αυτός που καθορίζει τη συμπεριφορά του. Κι οι περισσότερες συμπεριφορές των παιδιών είναι απόρροια κάποιας συμπεριφοράς των μεγάλων. Γι’ αυτό όταν απορείτε για τις φωνές που βάζει το παιδί, θυμηθείτε λίγο τις δικές σας.

Συντάκτρια: Ουρανία Κάππου